انقلاب (فقه)
| بخشی از احکام عملی و فقهی |
| فروع دین |
|---|
| نماز |
|
نماز واجب • نمازهای یومیه • نماز مستحبی • نماز جمعه • نماز عید • نماز جماعت • نماز آیات • نماز میت • ارکان نماز • واجبات نماز |
| دیگر عبادت‌ها |
|
روزه • خمس • زکات • حج • جهاد امر به معروف و نهی از منکر • تولی • تبری |
| احکام طهارت |
|
وضو • غسل • تیمم نجاسات • مطهرات |
| احکام مدنی |
| وکالت • وصیت • ضمانت • کفالت • ارث |
| احکام خانواده |
| ازدواج • ازدواج موقت • تعدد زوجات • نشوز • محارم • طلاق • مهریه • شیردادن • آمیزش • استمتاع • صیغه ازدواج • ام ولد • ظهار • لعان • ایلاء • خلع و مبارات |
| احکام قضائی |
| قضاوت • دیات • حدود • قصاص • تعزیرات |
| احکام اقتصادی |
| عقود: (تجارت • مضاربه • اجاره) • محرمات (رشوه • ربا • احتکار • مکاسب محرمه) • احکام وابسته (مجهول المالک، وجوهات شرعی • کفاره • جزیه) |
| احکام دیگر |
| حجاب • صدقه • نذر • تقلید • خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها • وقف • قسم • فسخ • ابراء • اقاله • وقف |
| جستارهای وابسته |
| بلوغ • فقه • احکام شرعی • توضیح المسائل • واجب • حرام • مستحب • مباح • مکروه • نیت • قصد قربت • مسائل مستحدثه |
انقلاب در فقه به تبدیل‌شدن شراب به سرکه گفته می‌شود. فقیهان، انقلاب را از مطهِّرات (پاک‌کننده‌ها) می‌دانند؛ به فتوای آنان اگر شراب به خودی خود یا با اضافه‌کردن چیز‌هایی چون سرکه و نمک، به سرکه تبدیل شود، به لحاظ شرعی پاک می‌شود.
تعریف فقهی
انقلاب در اصطلاح فقیهان، به تبدیل‌شدن شراب به سرکه می‌گویند که بر اثر جوشیدن شراب یا اضافه‌کردن نمک و سرکه به آن، روی می‌دهد.
تفاوت انقلاب با استحاله
- همچنین ببینید: استحاله
درخصوص تفاوت انقلاب و استحاله، دو دیدگاه متفاوت میان فقهیان شیعه وجود دارد: برخی چون سیدکاظم یزدی، نویسنده کتاب العروة الوثقی، معتقدند این دو با هم فرق دارند. به عقیده اینان در استحاله، ماهیت یک چیز تغییر می‌کند؛ یعنی تبدیل به چیزی دیگری می‌شود؛ اما در انقلاب صرفا ظاهر یک چیز تغییر می‌یابد.
به باور برخی دیگر چون سیدابوالقاسم خوئی انقلاب از اقسام استحاله است؛ زیرا در آن به لحاظ عرفی ماهیت شراب تغییر می‌کند.
مطهِّر‌بودن انقلاب
فقیهانْ انقلاب را از مُطَهِّرات می‌دانند. مُطَهِّر به چیزی می‌گویند که به وسیله آن چیز نجس به لحاظ شرعی پاک می‌شود. فقیهانی که انقلاب را از اقسام استحاله می‌دانند، از آن زیر عنوان استحاله بحث می‌کنند. دیگر فقیهان برای انقلاب عنوانی مستقل در کتاب‌های فقهی در نظر می‌گیرند.
احکام
برخی از احکام فقهی انقلاب، به نقل از کتاب‌های توضیح المسائل به شرح زیر است:
- اگر شراب به خودی‌خود یا با افزودن چیزهای مانند سرکه و نمک به سرکه تبدیل شود، پاک می‌شود.
- شرابی که از انگور نجس تهیه می‌شود، به فتوای برخی فقها با انقلاب پاک نمی‌شود.
پانویس
- ↑ نگاه کنید به یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۲۵۸.
- ↑ نگاه کنید به یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۲۶۱.
- ↑ نگاه کنید به خویی، موسوعة الامام خوئی، ۱۴۱۸ق، ج۱۴، س۱۵۹.
- ↑ نگاه کنید به امام خمینی، توضیح المسائل مراجع، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۵۳.
- ↑ امام خمینی، توضیح المسائل مراجع، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۲۳.
- ↑ مؤسسه دایرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۳۹۰ش، ج۱، ص۷۴۲.
- ↑ برای نمونه نگاه کنید به یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۲۵۸.
- ↑ نگاه کنید به امام خمینی، توضیح المسائل مراجع، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۵۳.
منابع
- امام خمینی، توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای شانزده نفر از مراجع معظم تقلید، تنیظم سیدمحمدحسن بنی‌هاشمی خمینی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۹۲ش.
- خویی، سیدابوالقاسم، «موسوعة الامام الخوئی»، قم، مؤسسة احیاء آثار الامام الخوئی، چاپ اول، ۱۴۱۸ق.
- مؤسسه دایرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه مطابق با مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۱، چاپ اول، ۱۳۹۰ش.
- یزدی، سیدمحمدکاظم، العروة الوثقی (المُحَشّیٰ)، تحقیق احمد محسنی سبزواری، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، ۱۴۱۹ق.